Nowy Lem

Lem Doodle

Zagadka

  • Nota wydawnicza

    Opowiadania zawarte w niniejszym tomie po raz pierwszy ukazały się: Szczur w labiryncie: pierwodruk „Przekrój” 1956, druk w zbiorze opowiadań Dzienniki gwiazdowe, 1957 Inwazja: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959 Przyjaciel: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959 Inwazja z Aldebarana: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959 Ciemność i pleśń: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959 Młot: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959 Formuła Lymphatera: w zbiorze Księga robotów, 1961 Pamiętnik: w zbiorze Noc […]

  • Opowiadania

    Stanislaw-Lem-Riddle_Polish_Interart_1996_v.1

    Zagadka zawiera te spośród opowiadań Lema, które nie należą do żadnych uporządkowanych cykli. Nie są to jednak utwory marginalne: niektóre z nich — jak Maska czy Pamiętnik — należą wręcz do najważniejszych, jakie Lem napisał. Pytania zadawane w tych opowieściach — o naturę Bytu i świadomości — to pytania fundamentalne, na które każdy z nas musi próbować odpowiedzieć, jeśli chce żyć autentycznie, rozumieć siebie i świat.

  • Opowiadania: komentarz Lema

    Stanislaw-Lem-1979_biblioteka

    W Non serviam wypowiedziałem żartobliwie i ryzykownie tezę, która zafascynowała amerykańskich specjalistów od komputerów i sztucznej inteligencji, że świadomość jest efektem ogromnych napięć i sprzeczności, że jej powstanie jest swoistym wybiegiem — nasadzeniem „czapki” tam, gdzie żadnej jednolitości nie ma. Świadomość w rzeczywistości jest korkiem pływającym na wzburzonych falach emocji i zaburzeń, które od spodu próbują ją tak czy inaczej ukierunkować, podczas gdy ona próbuje być zawiadowczynią tych wszystkich procesów. Czy tak jest istotnie? Nie mam […]

  • Zagadka

        Ojciec Cynkan, Doctor Magneticus, siedział w swej celi i poskrzypując, gdyż umyślnie się nie maścił gwoli umartwienia, studiował komentarz Chlorfantego Omnickiego, mając na uwadze słynny ustęp szósty „O stworzeniu robotów”. Doszedł właśnie końca wersetu o zaprogramowaniu Wszechrzeczy i wodził w skupieniu wzrokiem po kartach, pokrytych barwnymi iluminacjami, wyjawiającymi, jak Pan, szczególnie upodobawszy sobie wśród metali żelazo, tchnął w nie ducha, gdy do celi wszedł cicho Ojciec Chlorjan […]

  • Zagadki istnienia świadomości

    Stanislaw-Lem-Perfect_Vacuum_Czech_Svoboda_1983

    Opowiadania Lema powstawały zawsze poddane dwu odmiennym rytmom: „po kolei” rodziły się fabuły różnego rodzaju, oparte o odmienne pomysły i literackie konwencje: „Pirxjady” obok kolejnych odcinków Dzienników gwiazdowych, bajeczne awantury Trurla i Klapaucjusza obok fikcyjnych recenzji czy wstępów do nie istniejących książek. Rządząca tym procesem zasada różnorodności powoływała do istnienia tomy śpiewające w różnych tonacjach naraz: Sezam, Inwazję z Aldebarana, Księgę robotów, Noc księżycową, […]